ZİRAAT ODASI BAŞKANI YILMAZ GEZER "TMO'NUN ÜRETİCİLER ADINA DEVLET DESTEĞİNİ SÜRDÜREN KURUM OLARAK HİZMET VERMESİ SEVİNDİRİCİ"
Ziraat Odası Başkanı Yılmaz Gezer; “Toprak Mahsulleri Ofisinin bölgede yeni üstlendiği görevinde henüz bekleneni veremezken üreticiler adına devlet desteğini sürdüren kurum olarak hizmet vermesi sevindirici” dedi.
Gezer yaptığı açıklamada; “Ödemedeki gecikmeler hariç TMO’nun iki yöndeki eksiklerinden söz edebiliriz. Uygulamada yaşanan sıkıntıları, şöyle özetleyebiliriz. Alım ekspresleri gerek randıman gerekse nem ölçümünde tek bir sefer işlem yapmaları vatandaşlarımızın itiraz hakkının olmaması itiraz halinde örnek numunenin saklanması gibi sıkıntılarla üreticilerimiz karşı karşıya gelmiştir.
Piyasadaki regülatör (düzenleyici) görevini yerine getirememesidir. Bu 2008 yılında yaşanan en büyük sıkıntıdır. 2008 rekoltesinin yaklaşık yarısına yakınını alan TMO maalesef serbest piyasada fındık fiyatlarının 2,50 TL yukarı çıkmasını sağlayamamıştır. Bu durum Türkiye Cumhuriyeti tarihinde fındığa ayrılan en büyük kaynağa rağmen maalesef yönetim hatalarından ve ihracatçıların TMO’nun deposundaki fındığı kendi fındıkları gibi görmeleri ve siyasi idarenin piyasaya yeterli güveni verememesi serbest piyasada fındık fiyatının artmasına yol açmıştır. Bunun en güzel örneği sezon öncesi TMO’nun Fiskobirlik aracılığıyla serbest piyasaya 41 Bin ton fındık sürmesidir.
Ancak, tüm bunlara rağmen TMO alım süresince serbest piyasada 2,50 TL/kg geçmeyen fiyat, alım kampanyasının bitiminden hemen sonra fiyatın 3,50 TL/kg çıkması düşündürücüdür. Bu durum çok iyi etüt edilmelidir. Müdahale alımı için görevlendirilen TMO’nun alım yöntemi önemlidir.2008 ürün sezonunda TMO 370 bin tona yakın bir müdahale alımında bulunmasına rağmen serbest piyasa fiyatları müdahale alım fiyatlarına yaklaşmıştır. Müdahale alımın başarısı, serbest piyasa fiyatlarıyla ölçülmektedir. Bu kapsamda bakıldığında 400–450 bin ton ürün serbest piyasada 2- 2,7 TL/kg fiyatlarından satılmıştır.
Bunun en büyük nedeni yukarıda bahsettiğimiz devletin güven vermemesi ve serbest piyasa aktörlerinin TMO depolarını kendi depoları gibi görmelerinden kaynaklanmaktadır. TMO’nun fiyat açıklamadaki gecikmesi alıma geç başlama ve ödemeyi 1 ay gibi bir sürede ve ilerleyen günlerde daha geç ödemesi müdahale alımının serbest piyasa fiyatları üzerindeki başarısını engellemiştir. TMO’nun alım ve ödemeden kaynaklanan aksamalar alım ve piyasa fiyatları arasındaki makası açmış, buda daha fazla ürünün TMO’ya yönelmesine neden olmuştur.
Yeni sezonlarda bu gibi sorunlarla karşılaşmamak ve müdahale alımın serbest piyasa fiyatlarına etkisinin olumlu olması için müdahale alım fiyatlarının Haziran-Temmuz ayı içinde açıklanması alımın ise Ağustos 25’inde başlaması ayrıca alım yerlerinin çoğaltılması ve en önemlisi ödemelerin yapılması gerekmektedir” dedi.
Piyasadaki regülatör (düzenleyici) görevini yerine getirememesidir. Bu 2008 yılında yaşanan en büyük sıkıntıdır. 2008 rekoltesinin yaklaşık yarısına yakınını alan TMO maalesef serbest piyasada fındık fiyatlarının 2,50 TL yukarı çıkmasını sağlayamamıştır. Bu durum Türkiye Cumhuriyeti tarihinde fındığa ayrılan en büyük kaynağa rağmen maalesef yönetim hatalarından ve ihracatçıların TMO’nun deposundaki fındığı kendi fındıkları gibi görmeleri ve siyasi idarenin piyasaya yeterli güveni verememesi serbest piyasada fındık fiyatının artmasına yol açmıştır. Bunun en güzel örneği sezon öncesi TMO’nun Fiskobirlik aracılığıyla serbest piyasaya 41 Bin ton fındık sürmesidir.
Ancak, tüm bunlara rağmen TMO alım süresince serbest piyasada 2,50 TL/kg geçmeyen fiyat, alım kampanyasının bitiminden hemen sonra fiyatın 3,50 TL/kg çıkması düşündürücüdür. Bu durum çok iyi etüt edilmelidir. Müdahale alımı için görevlendirilen TMO’nun alım yöntemi önemlidir.2008 ürün sezonunda TMO 370 bin tona yakın bir müdahale alımında bulunmasına rağmen serbest piyasa fiyatları müdahale alım fiyatlarına yaklaşmıştır. Müdahale alımın başarısı, serbest piyasa fiyatlarıyla ölçülmektedir. Bu kapsamda bakıldığında 400–450 bin ton ürün serbest piyasada 2- 2,7 TL/kg fiyatlarından satılmıştır.
Bunun en büyük nedeni yukarıda bahsettiğimiz devletin güven vermemesi ve serbest piyasa aktörlerinin TMO depolarını kendi depoları gibi görmelerinden kaynaklanmaktadır. TMO’nun fiyat açıklamadaki gecikmesi alıma geç başlama ve ödemeyi 1 ay gibi bir sürede ve ilerleyen günlerde daha geç ödemesi müdahale alımının serbest piyasa fiyatları üzerindeki başarısını engellemiştir. TMO’nun alım ve ödemeden kaynaklanan aksamalar alım ve piyasa fiyatları arasındaki makası açmış, buda daha fazla ürünün TMO’ya yönelmesine neden olmuştur.
Yeni sezonlarda bu gibi sorunlarla karşılaşmamak ve müdahale alımın serbest piyasa fiyatlarına etkisinin olumlu olması için müdahale alım fiyatlarının Haziran-Temmuz ayı içinde açıklanması alımın ise Ağustos 25’inde başlaması ayrıca alım yerlerinin çoğaltılması ve en önemlisi ödemelerin yapılması gerekmektedir” dedi.