Ertuğrul Fırkateyni şehitleri 134’üncü yılında anıldı

   1888 yılında Sultan 2. Abdulhamit Han tarafından imtiyaz nişanesini Japon İmparatoruna vermek üzere yola çıkan ve bu görevi tamamladıktan sonra dönüş yolunda 1890 yılında fırtınaya yakalanarak batan Ertuğrul Firkateyni’nde şehit düşen 550 denizci ile olaydan yaralı olarak kurtulan 69 denizci, facianın 134. yılında anıldı. 
Ünye Burunucu Mahallesi’nde Topyanı mevkiinde bulunan Ertuğrul Firkateyni Şehitlik Anıtı’nda düzenlenen programda Türk Japon Dostluğu ve Ertuğrul Firkateyni Şehitleri Derneği Başkanı Prof. Dr. Sait Kapıcıoğlu ve yönetim kurulu üyeleri tarafından anıta çelenk sunuldu.

  Ardından şehitler anısına saygı duruşunda bulunulup, Japon ve Türk Milli Marşları okundu.
    Dernek Başkanı Prof. Dr. Sait Kapıcıoğlu, törende yaptığı konuşmada şunları söyledi:     
     “1888 yılında Japon İmparatoru Meiiji, Osmanlı İmparatorluğu’na dostluk için amcasını İstanbul’a gönderdi. O tarihe kadar Osmanlı İmparatorluğu, Japonya’nın adını bile duymamıştı. Bu ziyaret iki ülkenin dostluk ateşini yakmıştır. Sultan Abdulhamid, iade-i ziyaret için Ertuğrul Firkateyni’ni görevlendirdi. Ertuğrul Firkateyni üç aylık yolculuğu büyük meşakkatlerle 11 ayda tamamlayabildi. İmparator'a Sultanın nişanını takdim ettiler. Görevlerini tamamlayıp dönüş için yola çıkarken Japon yetkililer Osman Paşa’ya yalvardılar; ‘Tayfun zamanı. Yolculuğu erteleyin. Biz bu aylarda balıkçıları bile göndermeyiz’ dediler. Emir gelmişti. Yola çıkışlarının 2. gününde Koşıno Feneri açıklarında tayfuna yakalanarak 1890 yılında Ertuğrul kayalara çarparak parçalanmıştır. 134 yıl önceki dünyanın en büyük deniz facialarından biri olan bu kazada 610 denizcimizin 550’si şehit olmuştu.”
    Faciadan kurtulan yaralılara yardımları için Japon halkına teşekkür eden Kapıcıoğlu, “Kazada 69 denizcimizi Koşino Fenerine yaralı olarak çıkmayı başardılar. Japon halkı muhtar Saito ve daha sonra Japon İmparatoru önderliğinde gazilerimizi canla başla ve aşk ile bağılarına bastılar. Gazilerimiz tedavi ettiler. Şehitlerimizi gece fenerlerle defnettiler ve İstanbul’a bir hücumbot ile taşıdılar. Gazilerden biri aynı gün gittiği Beyazıt Meydanında vurulma talihsizliğine uğradı. Japon halkı askerlere yardım parası topladı ve Sultan'a takdim edildi. Dünyada eşi olmayan bu insanüstü şefkatleri için Japon halkına şükranlarımızı sunuyoruz.” dedi. 
    Türkiye’nin ilk ve tek Ertuğrul Şehitleri Anıtı’nın Ünye’de olduğunu vurgulayan Kapıcıoğlu, şunları ifade etti:
    “Gemide 10 Ünyeli levent vardı. Hemen hepsi bandocuydu. 9’u şehit oldu, biri Ünye'ye sağ olarak döndü. Kazadan 124 yıl sonra Türkiye'nin ilk ve tek Ertuğrul Şehitleri anıtı Burunucu - Çömlekçi Mahallemizdeki Topyanı'nda kuruldu. Bu uluslararası anıt, Ünye Oşima arasındaki Türk- Japon kardeşliğinin köprüsünü temsil ediyor.” 
-“Japonya'da üç Ertuğrul anıtı mevcut” -
Japonya’da üç Ertuğrul Anıtı olduğunu belirten Kapıcıoğlu, açıklamasında şunları söyledi:
    “Japonya'da üç Ertuğrul anıtı mevcuttur. Birini Atatürk yaptırmıştır. Atatürk Tokyo'da bir de cami yaptırmıştır. Böylece her gün dünyanın ilk ezanı güneşin doğduğu Japonya'da okunmaktadır.
    2024 yılı Japonya ile diplomatik ilişkilerin başladığı 100 yılı olarak kutlanmaktadır. Bu yanlış olduğunu düşünüyoruz. Çünkü ilişkiler 134 yıl önce başlamıştır. Ne yazık ki Japon dostluğuna vefasızlık gösterdik ve ihanet ettik. ABD BM kurucu üyesi olmamız için Japonya ve Almanya'ya savaş ilan etmemizi istedi. Savaş bitmiş, kayıtsız teslim olmuşken, Japonya'ya savaş açtık. Derneğimiz, geçmişin bu yanlışından dolayı Japon halkından özür dilemektedir. Bugün dostluğumuz o derecededir ki Japon diplomatlar "One heart, twoo countries” yani  “Tek yürek, iki ülke " sloganı atmaktadırlar.
-Türk Japon Dostluğu ve Ertuğrul Firkateyni Şehitleri Derneği’nden 4 kişiye Yüksek Hizmet Beratı -
     Türk-Japon Dostluğu ve Ertuğrul Şehitleri Derneği amacına uygun olarak kültür sanat ve bilim alanındaki çalışmaları desteklemektedir. Bu amaçla layık olanlar için Yüksek hizmet Beratı hazırlanmıştır. Bunlardan biri Prof. Dr. Mehmet Haberal'dır. Mehmet Haberal Hacettpe eğitimlidir ve Başkent Üniversitesi kurucu Rektörüdür. Özellikle organ nakli konusundaki başarıları ile tanınmıştır. Türkiye'de ilk böbrek nakli ameliyatı başarısını gösteren ekipte ben de vardım. Bu konuda çok sayıda yaşam boyu başarı ödülü sahibidir. Son olarak “Atina Akademesi Üstün Başarı ödülünü kazanmıştır. Bu akademi M.Ö. Eflatun tarafından kurulmuş dünyanın ilk üniversitesidir. Bu başarısına binaen ödülümüz layık görülmüştür. Şu tarihte dünya transplantasyon kongresi İstanbul'da yapılıyor. Bu kongrenin Başkanıdır. Bu yüzden törenimize katılamadı.

    İkinci Üstün Hizmet Beratımız Ünye Belediye Başkanı Hüseyin Tavlı’yadır. Hüseyin Tavlı anıtımızın geliştirilmesinde ilave yapıtların yapımında büyük destek vermiştir. Özellikle belediyenin destek kıtası canla başla yardımcı olmuşlardır. Müdürlerinden Güneş Hanım'a, Adem Bey'e ve takım arkadaşlarına Sibel Cerrahoğlu'na teşekkürlerimizi sunarız. 
    Üçüncü Hizmet Berat Ödülü sahibi Japonya Büyükelçisi Ekselansları Katsumata'ya aittir. 10 yıl önce bu anıtın açılışında ekselansları Yokata Yokai törenimizi şereflendirmiş ve bize "Japonya Üstün Hizmet Beratı” ödülünü layık görmüşlerdi. Davet ettikleri her Japon resepsiyonunda sevgi ve saygı ile karşılarlar. Japon elçileri anıtımızı üç kez onurlandırmışlardır. Şimdiki törene davet etmedik. Çünkü Büyükelçiye diplomatik usullerle karşılama yapamıyoruz ve her seferinde mahcup oluyoruz. Mülki yönetim davet için diplomatik usullere uymayı taahhüt etmelidir.
      Dördüncü Beratımız Ordu Büyükşehir Belediye Başkanımız, filozofik Dr. Mehmet Hilmi Güler, Türk-Japon Kültür-Sanat Evi'ni yapmayı 7 yıl önceden söylemişti. Birkaç kez de bu taahhüdünü tekrarlamıştı. Bu evin yapılmasına gönül verdiği için beratımızı sunuyoruz. Ancak 7 yıl beklemekten yorulduk. Artık 7 gün bile bekleyemiyoruz. 15 gün içinde her şeyi hazır 120 m2 olan evin inşaatına başlanacağı müjdeli sözünü sizlerin önünde tekrar duymak istiyoruz.”
-Kapıcıoğlu’ndan veda -
    Ertuğrul Firkateyni Şehitleri anma törenine son kez katıldığını açıklayan Prof. Dr. Sait Kapıcıoğlu, sitemleri olduğunu da vurgulayarak, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Ertuğrul Şehitleri törenine son kez katıldığımı ifade etmeliyim. Bu anıtı kurduk. Yaşatılmasını size bırakıyoruz. Bu anıt sadece Ünyeli şehitleri değil, tüm Karadenizli, ülkedeki Ertuğrul gazi ve şehitlerini temsil eden, Türkiye'nin tek, Ünye'nin ise biricik uluslararası bir anıtıdır. Benim için coşkulu tören düzenlemek artık çok zorlaştı. İçimde patlamış bir volkan var. Yüreğimi paralıyor. Tüm enerjimi alıyor. Geçmişi düşünmek bana çok acı veriyor. Bilimde yaptığım çalışmalar dünya tıp literatürüne ebediyen kalacak şekilde yazılmıştır. Allah'ımın bana verdiği ulvi görevi yerine getirirken, sizlere verdiğim hizmetlerden hakkım varsa helal olsun! 
-“Eğitime, sanata destek için çok gayret gösterdim ama bunları başaramadık” -
    Eğitime, sanata destek için çok gayret gösterdim. Ancak bu kadarını yapabildik. Bir okul yapamadık, tabyaları restore ettiremedik, Ünye'nin kalbine dökülen, kültürümüzü çökerten çöpü, çimentoyu anlatamadık, kültürsüz kültür müdürleri ile diyalog bile kuramadık, doğanın yıkımını durdurma anlayışını geliştiremedik.” 

Başkan Tavlı: Türk-Japon dostluğunun 
bugünde daha güçlü şekilde devam
 etmesini diliyoruz
    Törene katılan Ünye Belediye Başkanı Hüseyin Tavlı konuşmasında şunları kaydetti; 
    “1889 yılında 14 Temmuz’da Ertuğrul Firkateyni yola çıkıyor. 1890 yılında geri dönüş yolunda da Tuşuna açıklarında da 18 Eylül tarihinde o elim hadise neticesinde 550 askerimiz şehit oluyor, 69 askerimiz de yaralı bir şekilde kurtuluyor. Şehitlerimizi Allah’tan rahmetle anıyoruz. Diğer taraftan Türk Japon dostluğu varken, bu elim hadise bunun daha güçlü bir hale gelmesine katkı sunuyor. Biz istiyor ve diliyoruz ki; sağlam zeminler üstünde dünden oluşan bu Türk-Japon dostluğunun bugün de daha güçlü şekilde devam etmesidir. 
    Prof. Dr. Sait Kapıcıoğlu hocamızın bu anıtının ve çevresinin oluşmasında çok ciddi emekleri ve gayretleri var. Sait hocamız dediler ki artık bu son konuşmam. Ben biliyorum ki gelecek programlarda da beraber olacağız. Ama görevi gençlere devrettiği için gençlerin de başarı ile hocamızın taşıdığı gibi omuzlarında taşıyacaklarına yürekten inanıyorum.”
-Kaymakam Işık’tan minnet ifadesi -
    Ünye Kaymakamı Ayhan Işık, “Bu anıt, Ertuğrul Firkateynde şehit olan Türk denizciler anısına 2014 yılında yaptırılmıştır. Bu anıt Türkiye'de yapılan ilk ve tek anıttır. Elim kazada yaralıları kurtarmaya çalışan Kuşimoto köylülerinin gayretleri, şimdiye kadar devam eden ve daha da güçlenen Türk-Japon dostluk ilişkilerinin temelini oluşturmuştur.  Ertuğrul Firkateyninkinde şehit olan denizcilerimize ve Tüm şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyor, kardeşlerimize ise minnet duygularımızı hepinizi saygıyla selamlıyorum.” dedi.

    Törene katılan Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Mehmet Hilmi Güler,  Türk-Japon Kültür-Sanat Evi sözünü yine vererek, bu eseri Ünye’ye kazandıracaklarını vurguladı. 
    Belediye Başkanı Güler, konuya ilişkin şunları söyledi:
    “Sait hocamın çok özel bir yeri var. Bu projenin de başından beri içindeyiz. Ama Japon Kültür-Sanat Evi projesinin uygulanacağı yeri biz Milli Emlak’tan aldık, ancak belirli bir zaman içinde bunun sahipliği yani tapusu noktasında sorun olduğu için bugüne kadar kaldı. 2024 Mayıs ayında da tahsis süresi doldu, tekrar müracaat ediyoruz, onu uzatacağız. Projeyi de biz yapacağız. Bunun mülkiyet meselesi var. Milli Emlak’a bağlı olduğu için kamuya ait bir yer. Oradaki konuyu Sait hocamızla çözdüğümüz takdirde çok güzel bir eser olacak. Böyle güzel bir yerde, Ünye gibi Dünyanın sayılı güzel yerlerine bu eseri kattığımız zaman çok güzel bir dostluğu perçinleyecek somut bir proje ortaya çıkacaktır. Hocamızın bu son toplantısı olmasını hiçbir zaman arzu etmeyiz. Dolayısı ile bu güzel emeğinin sonucunu da birlikte görmek isteriz.” 
    Konuşmaların ardından Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Mehmet Hilmi Güler ve Ünye Belediye Başkanı Hüseyin Tavlı’ya Dernek Başkanı Prof. Dr. Sait Kapıcıoğlu tarafından Yüksek hizmet Beratı verildi. 
    Ardından derneğin, Ünye Topyanındaki Ertuğrul Firkateyni Şehitlik Anıtı’na kazandırdığı Haysiyet Anıtı, Hümanizm Anıtı, A. Mert Kapıcıoğlu Anıtı ile geçitli eserlerin açılışı gerçekleşerek program sona erdi. 
   Haber – Foto  : Yücel ARSLANTEKE