MELET IRMAĞI VE HES’LER
Çocukluğumun uzun yılları Melet Irmağının vadisinde geçmiştir. Nerden kaynaklandığını merak eden varsa: Ailem yıllarca koyunculuk yapmıştır. Yazları Karagöl Yaylasında, kışları ise Çarşamba veya Bafra Ovasında geçerdi. Koyun sürüsünün Samsun’un Bafra İlçesinden, Giresun’un Bulancak İlçesine bağlı Karagöl Yaylalarına yürüyerek gittiğini düşünebiliyor musunuz? Bugün bu konunun belki hiç anlamı yok gibi düşünülebilir ama nerelerden nerelere geldiğimiz açısından bakıldığında bir anlam ifade edeceğini de inkâr edemeyiz. Bu arada ben yaşımın küçüklüğü nedeniyle koyun çobanlığı yapamadığımı, ancak koyun sürüsü yaylaya çıktıktan sonra atlarla ve yürüyerek Gürgentepe, Gölköy, Mesudiye güzergâhından Karagöl Yaylalarına çıktığımı çok iyi hatırlıyorum. İşte bu yolculuk esnasında Gölköy’ün Uluvahta ve Harçbel semtlerinden, Topal Şerif’in hanının yanından süzülerek Melet Irmağına indiğimizi de bugünkü gibi hatırlıyorum. Bu yolculuk ender de olsa bazen Melet Irmağının vadisi boyunca Mesudiye şehir merkezinden Karagöl Yaylasına ulaşırdı. Çoğu zaman da gürül gürül çağlayan Melet Irmağının üzerinden geçerek eski adı ile Kadiren, yeni adı ile Bayırköy Köyünün tam ortasından geçer ve bu köyün yaylasında bir akşam konaklamadan sonra Karagöl Yaylasına geçilirdi. İşte bu yolculuk sırasında Melet Irmağından geçiş yapılırken köprü üzerinden bile geçiyor olsak ırmağın gücü ve gürleyişi karşısında ister istemez bir ürperti hissine kapılırdık. Melet Irmağının korkutucu bir akışı, ses veren bir çağlayışı vardı. Son yıllarda siyasi çalışmalar ve cenazeler nedeniyle birkaç kez Mesudiye’ye gittiğimde nerdeyse Melet Irmağını arar oldum. O gümbür gümbür akan ırmağın yerini yer yer suyu tamamen kaybolmuş, uyuz bir dere almıştı. Üzerine yapılan ve yapılmaya devam edilen HES’ler Melet Irmağını tarihin tozlu raflarına mahkûm etmişti. Son çıkan haberlee göre bu da yetmiyormuş gibi daha yenilerinin yapılacağından bahsediliyor.
HES’ler dünyada bazı ülkelerde kullanılmaktadır. Ancak bizde olduğu gibi tabiatın yok edilmesi, akarsuların tarihe karıştırılmasında sebep olacak şekilde hunharca ve hoyratça olmadan yapılmaktadır. Öncelikle fizibilitesi yapılmakta rantabl olması durumunda tercih edilmektedir. Ülkemizde ise kâr varsa sadece elde edilecek kâr düşünülüp, vereceği zararın hiç üzerinde durulmamaktadır. Bu sütunlarda hep yazıyoruz, yazmaya da devam edeceğiz devlet yönetimi ciddi iştir. Bir konuda karar alınırken tüm aktifini passifini değerlendirmek, yıllar sonrasının hesabını yapmak gerekir. Çünkü unutulmamalıdır ki bu vatan bize atalarımızdan miras olduğu gibi, çocuklarımızdan da emanettir. Elbette ucuz elektrik elde etmek herkesin isteyeceği bir şeydir. Yine unutulmamalıdır ki ucuz elektrik elde etmenin tek yolu tabiatı yerle bir eden, akarsuları kurutan (Melet Irmağında olduğu gibi) HES’ler değildir. Bize göre daha kuzeyde yer alan, güneşten ve denizden yararlanmak için ülkemize akın eden Almanya’da birçok yerde güneş enerjisinden yararlanılmaya çalışılmaktadır. Özellikle Köln Ahın arasında karayolunun iki tarafı güneş enerjisi elde etmek için yapılan yansıtıcılarla kaplanmıştır. Kısacası Melet Irmağına yazık olmuştur.