FINDIKR00;2017
Fındık toplama konusunda biraz nostalji yapak istedim. Şöyle hafiften 50 yıl gerilere giderek o günleri hatırlayalım. Fındık ürünü yeni yeni para etmeye başlamıştı. Mısır tarlalarına sürekli fındık dikiliyordu. İnsanların sözünün dinlenmesi bile yaptığı fındık ile eşit orantılı olan günlerdi. Bahçeden daha toplanmamış fındık geceleri hırsızlar tarafından toplanır, hırsızlık olaylarına daha sık rastlanırdı. Fındık bahçelerinde üreticiler devriye gezerlerdi. Fatsa’ya (haşa) Allahsız üsteğmen ile peygambersiz emniyet müdürü lakaplı iki asayiş komutanı geldi de hırsızlık son buldu.
Fındık işçisi Aybastı’dan, Korgan’dan geliyordu. Çünkü o dönemde bu iç ilçelerde henüz fındık yetişmemişti. Şimdi bu ilçelerimizde dışardan işçi ile topluyor. Ya Suriyeliler ya da Doğu ve Güney Doğu’dan gelenler bugünün fındık işçileri oldular. Yine eski günlerde harmana uzak bahçelerden fındık atlarla taşınıyordu. Bugün artık atların yerini de lombardiniler ve hatta bazı ailelerde traktör veya kamyonetler almış durumda.
Taşıma aracı olarak posta çuvalı denilen boşken ağırlığı 2-3 kg civarında olan çuvallar vardı. Bugün bu çuvalların yerini de 100-200 gr ağırlığındaki naylon çuvallar almış durumdadır. Toplama aracı olarak gıdıklar, sepetler, göcekler ve Heyler vardı. Toplamaya bir hafta kala pazarın her köşesinde sepet satılırdı. Bugün hala bu sepetleri görmek mümkün olsa da bu araçların yerini de poşetlerin aldığını söylemek olası gözükmektedir. Biraz acemi olanların tırnak diplerinde yaraların çıktığı sıkça görülürdü. Bu günlerde bunun önlemi olarak iş eldiveni ile fındık toplayanları görebiliyoruz.
Fındığı toplayıp harmana getirdik. Gelelim ayıklamasına: Eskiden gece çisesinin henüz kalkmadığı, sabahın şafak vaktinde kalkıp tırmıklarla harman dövülürdü. Bugün artık akşam serininde gelen patozlar 3-5 insanın saatlerce uğraşarak yapamadıklarını birkaç dakika içinde halledip gidiyorlar
İşte Karadeniz fındığının dünü ve bugünü! Peki ama bu değişiklikler üreticinin yaşam seviyesini ve yaşam kalitesini genel manada aynı ölçüde yükseltebildi mi? Maalesef üzülerek söyleyeyim ki bu konuda, yani genel refah konusunda geri gidiş olmuştur.
.jpg)
