BÜyük Nutuk – Mustafa Kemal Atatürk : | Güneş Gazetesi - Fatsa

BÜyük Nutuk – Mustafa Kemal Atatürk

Temsilcilerine İstanbul’dan çıkışını, Paris’e gidişini ,muhtıraları.. sonra diyorlar ki, Avrupa’nın yapmaya cesaret edemediğini siz kabul ediyorsunuz. Mesela, Avrupa büyük bir Ermenistan kurulmasını düşünmüyor. Sizin sadrazam, Toros’tan sınır veriyor, Ermenistan istiyor. Oysa, şimdiye kadar Amerikan komisyonlarından hiç birisi bile, buna olabilir demedi. Bütün raporlara göre, Anadolu’da, Türkiye’de bir Ermenistan kurmak şöyle dursun, muhtar ve bölgesel idareler bile oluşturmak mümkün değildir. Nüfusları yok, toprakları yok. Bu yönetim müthiş bir askeri kuvvete dayandırılamazsa olmaz.Ermenilerde bu kuvvet olamaz.Amerika bu lütfu yapamaz. Öteki devletlerde buna tahammül edemez. Meğer ki, oraları zaptetsinler ve barış yapsınlar.Bu da mümkün değildir.Rekabet bunu engeller.İşte İstanbul’un haberleri. Orada iyice düşünülsün.Yeterince zaman vardır. Amerikan Kongresi hemen hemen Wilson’u dinlemek üzeredir. 2-İstanbul’da büyük çaptatemaslar var. Onun için Mustafa Kemal Paşa genel bir emir verir mi? Yoksa İstanbul’un karar ve çalışmalarını benimser mi? Bu çalışmaların amacı, milletin birliği, vatanın bütünlüğü, İstiklal ve hakimiyetin elde edilmesidir.Eğer Mustafa Kemal Paşa buraya genel bir emir vermezse ve kendisi hemen oradan Amerikalılar, İngilizler ve diğer yabancılarla temasa geçmezse,tabii burada faaliyet devam edecektir. Belki, ters bir sonuç ortaya çıkabilir. Buna dikkati çekerim.3-Çolak Hüseyin, Salahattin, ikiyüzlü davranmayı sürdürüyordu. Sadık Bey’in dikkatini çeken ve sürekli yanında bulunan bu şahsın bir makam sahibi olmaması için ne yapılacağı düşünülüyordu. 20. Kolordu Komutanı Ali Fuat Kara Vasıf Bey’e bildirilmek üzere verilen cevap şuydu:

Şifre Erzurum, 19.8.1919

Kişiye özel ve acele

20. Kolordu Komutanı Ali Fuat Paşa Hazretleri’ne

İlgi: 17.8.1919

1-Sözü edilen Amerikan mandasının nasıl bir yardım sağlayacağının dikkatli bir incelemeden geçirilmesi ve milli gayemiz açısından bir faydası olup olmayacağının da hesaplanması çok önemlidir.İstanbul’da çalışan grubun amacı milletin birliği, vatanın bütünlüğünün, istiklal ve hakimiyetin elde edilmesi noktasında toplanmış gösterildiğine göre, Amerikan mandasının kabulü ile bu gaye korunabilir mi? 2-Milli isteklere bağlı kalmayan ve bunlara uygun düşmeyen kararlar, hiçbir zaman milletçe kabul edilemiyeceğinden, milletimizin ve vatanımızın alınyazısını tayin etmede, milli vicdana tercüman olmaktan ibaret bulunan görevimizi tam olarak yerine getirebilmek için, milli isteğin odaklaşarak tekbir hedefe yönelmesini beklemeden hiçbir meselede yetkili görünmemiz doğru değildir. Bu nedenledir ki, tarafımızdan yabancılarla olan temas ve ilişkilerin, kongrenin kararlarına uyularak millet adına yapılmasını tercih etmekteyiz. Tanrıya şükür, yurdumuzdaki milli akımın gelişmekte, kökleşmekte ve güçlenmekte oluşu, bizleri sürekli olarak bu noktaya doğru çekmektedir. 3-Şurası da göz önünde bulundurulmalıdır ki, memleket ve milletin alın yazısı üzerinde Amerika veya herhangi bir devletle anlaşmaya yetkili olabilecek bir hükümet, ancak milli hakimiyet ilkesini kabul ve milli bir meclisin varlığını benimseyerek ona dayanmayı gerekli gören bir hükümettir. Bu takdirde , İstanbul Hükümetini oluşturacak şahısların da mutlaka bu vasıfları taşıması gerekir. Burada bizce olduğu gibi oradaki çalışmalarınızda bu amacın sağlanmasına yönelmelidir. 4-Yakında kongre kararlarını öğreneceksiniz. Gözlerinizden öperiz.

Mustafa Kemal

Küçük bir bilgi daha vereceğim.Sivas’a gelmiş olan gazeteci Mister Brown (Brovn) ile bizzat görüşmeyi uygun gördüm.Karşısındaki insanı kolaylıkla anlayan çok zeki bir genç.

KONGREDE MANDA MESELESİNİN GÖRÜŞÜLMESİ

Efendiler, kongrede manda konusunda yapılmış olan görüşme ve tartışmaları elimden geldiğince ve olduğu gibi yüksek heyetinize dinletmeye çalışacağım: Birçok kimse söz aldı. Hiç kimseye söz vermeden önce, başkanlık kürsüsünden zabıtlara aynen geçmiş olan şu kısa konuşmayı yaptım: Bu rapor üzerinde görüşmeye başlamadan önce bazı noktalara dikkatinizi çekmek isterim. Raporda, söz gelişi Mister Brown’dan söz edilmekte ve elli bin kişilik bir işçi ordusu getireceğinden bahsedilmektedir.

Efendiler, Mister Brown resmi sıfatla görüşmediğini tamamıyla özel olarak görüştüğünü ve hatta belki Amerika’nın mandayı kabul etmeyeceğini söylüyor. Bu yüzden sözleri Amerika adına değil, kendi adınadır.Mandanın ne olduğunu kendisi de bilmiyor Manda siz ne derseniz olur, diyor. Bu raporda önemli olarak manda meselesi vardır. Bu konuda görüşmeden önce on dakika ara verelim. (saat 15.25)

Sonraki oturumda ilk söz Vasıf Bey’in dir, dedim. Vasıf Bey, önce manda hakkında uzun açıklamalarda bulundu. Sonra sözü başkalarına bıraktı. Yeniden söz aldı ve bir kere prensipte mandayı kabul edelim, şartları üzerinde daha sonra görüşürüz dedi.

Üyelerden Macit bey adında bir bey, genel kurulda asıl görüşülecek mesele, bundan sonra yalnız yaşayabilecek miyiz yoksa yaşayamayacak mıyız? Mandayı nasıl yorumlayacak ve mandaterle ne şekilde görüşeceğiz? Bizi mandasına hangi devlet alacaktır? Asıl mesele bunlardır, şeklinde konuştu. Bana göre zannederim bu rapordan iki görüş ortaya çıkıyor. Bunlardan birincisi, devletin içte ve dışta bağımsızlığından vazgeçmemesi ; ikincisi de, devlet ve milletin yabancı devletlerin zararlı baskıları karşısında bir yardım ve destek ihtiyacında bulunup bulunmamasıdır. Asıl kararsızlığa neden olan nokta budur. İzin verilirse bu noktayı etraflıca düşünmek üzere Teklif Komisyonuna başvuralım. Daha sonra da yüksek huzurlarınıza arz edelim. Herhalde içeride ve dışarıda istiklalimizi kaybetmek istemiyoruz dedim. Bunun üzerine söz alan Bekir Sami Bey: Aldığımız görev çok ağır ve önemlidir. Boş tartışmalara ayıracak hiç zamanımız yoktur. Bu raporumuzu görüşelim ve zaman kaybetmeden hemen bir karara varalım dedi.Ben başkanlık kürsüsünden bu meseleyi komisyon başkanı olarak açıklayayım. (Ben aynı zamanda Teklif Komisyonu başkanı idim.)

-Devamı Haftaya-

Dış siyasetimizde, ülkenin dokunulmazlığını, güvenliğini, yurttaşların haklarını herhangi bir saldırıya karşı bizzat savunabilmek kudreti de özellikle göz önünde tuttuğumuz noktadır. (1928)

Mustafa Kemal Atatürk

BÜyük Nutuk – Mustafa Kemal Atatürk

Abone Bilgileri