KOLLARI   SIVAMAK

      Benim görevden alındığım  ve  her türlü  sonuçla  karşı  karşıya  bulunduğum  kuşku götürmez. Benimle açıkça işbirliği  yapmak , o  sonuçları şimdiden kabul  etmektir.  Bundan  başka,  söz konusu olan  şu  durumda  gerekli  olan  kişi, daha birçok  bakımlardan  da  ille de  ben olacağım  gibi  bir  iddia  yoktur. Fakat, herhalde   bu  vatan  çocuklarından  birinin  ortaya  atılması  zorunlu  olmuştur. Benden  başka  bir  arkadaş  da  düşünülebilir. Yeter  ki o  kişi,  bu günkü  durumun  gerektirdiği   yolda   yürümeyi   kabul  etsin” dedim. ( Bugün ABD, Sovyetler  Birliği,  Çin İngiltere   v.b. hepsi   kendi  yararları   için  Türk  insanını  birbirine  kırdırmanın  peşindedir. Aklımızı  başımıza  alalım. Türk, Kürt, Çerkes, Laz, Boşnak, Arnavut  vb. Hepimiz  T.C.  devletinin  güçlü olması  için çalışmak  zorundayız. İnancı  olan  bir kişi  inancı  olmayan milyonlarca  kişiye  bedel güçtür.)

             Bu  konuşma  açıklamadan  sonra hemen  bir  karar  almak   uygun  olmayacağından  bir  süre  düşünmek  ve  özel konuşmalar yapabilmek için  görüşmelere  son  verdiğimi  bildirdim.

       Tekrar toplandığımızda, işin başında  benim bulunmamı  istediler.  Kendilerinin  bana  yardımcı  ve  destek olacaklarını  bildirdiler. Yalnız  bir arkadaş , Münir  Bey, önemli  özrü  dolayısıyla  bir  süre  için kendisinin   eylemli  görev  almaktan bağışlanmasını  rica  etti. Ben, görünüşte  görevden  ve   askerlikten  ayrıldıktan  sonra,  şimdiye  kadar  olduğu   gibi ,  üst  komutanmışım   gibi  emirlerimin  yerine  getirilmesinin başarı   için  temel   koşul  olduğunu    söyledim. Bu da  eksiksiz  onaylandıktan  sonra   toplantıya  son  verildi.

Efendiler, İstanbul’da  Genelkurmay   Başkanlığı  katında, görevden  ayrılan  Cevat   Paşa   ile  göreve   başlayan  Fevzi  Paşa’dan   ve   Barış  Hazırlıkları  Komisyonunda  çalışan  İsmet  Bey’den  başlayarak,  Erzurum’a  gelinceye  kadar, her  yerde  gördüğüm   ve  karşılaştığım  komutan, subay, her  türlü   devlet  adamları   ve   ileri  gelen  kişilerle, burada, Erzurum’da  yaptığım  gibi görüşmeler  ve  anlaşmalar  yapmıştım. Bunun  yararlarını  da  değerlendirebilirsiniz.

 ERZURUM   KONGRESİ   HAZIRLIKLARI

      Erzurum’a ulaştığım  ilk  günlerde, Erzurum  Kongresinin toplanmasını sağlamak  için  gerekli  tedbirleri  almaya önem  verildi:

Efendiler, Vilayet_i  Şarkiye  Müdafaa-i  Hukuk_u Milliye  Cemiyetinin , 5 Mart  1919  günü, bir   çalışma  kurulu oluşturularak kurulmuş   olan Erzurum   Şubesi , Trabzon  ile  de anlaşarak  1919   yılı  Temmuz   ayının onuncu  günü  Erzurum’da bir  Doğu  illeri  Kongresi toplamaya  girişti. Benim   daha Amasya’da  bulunduğum   Haziran  ayı  içinde, Doğu  illerine  delege  göndermeleri  için  öneri ve çağrı  mektubu yolladı. İllerden  delege getirilmesi   için  o günden başlayarak  benim   Erzurum’a  gidişime  kadar  ve  ondan  sonra da, bu  konuda olağanüstü  çaba gösterdi.

Fakat, o günlerin imkanları içinde böyle  bir  amacın  gerçekleştirilmesindeki 

güçlüğün  büyüklüğü, kolaylıkla anlaşılır. Kongrenin  toplanma  günü  olan 10   Temmuz yaklaştığı  halde illerden  gerekli delegeler   seçilip gönderilemiyordu.

                                                 -Devamı  Haftaya-